BIOLOGICZNE I MEDYCZNE PODSTAWY ROZWOJU I WYCHOWANIA cz. I Andrzej Jaczewski

Odnośniki

[ Pobierz całość w formacie PDF ]

androgenów, ale wteHy przecie\ trądzik nie zaniknie, raczej się nasili. Zatem
wskazani;i tnkic nale\y uznać za nieuzasadnione i nawet szkodliwe. Zaburzenia
funkcji układu wspc5łcr.ulnyo dotyczą tak\e narządów wewnętrznych. Mo\e się to
przejawi;~~~ moi,mami czynnościowymi przewodu pokarmowego: skłonności. cl~~
I~iynnck czy-częściej do zaparć. Zdarza się nieprzeparta pmrrul~;i ~ulclawania
stolca w momencie najmniej do tego stosownym. c'liwicjność wegetatywna mo\e
wpływać na zaburzenia łaknicni:~, ulmć tc na ogół ma inne podło\e.
Nieprawidłowości wegetatywne mmt~;~ rlWyciyć krą\enia. Tu powstały legendy,
które pokutujy w sl~lewr.cństwie, niestety tak\e wśród lekarzy. Otó\ w okresie
clyrruw;~ni;i, zwłaszcza du\ego skoku pokwitaniowego, jednym z cicW u/.4~Im'It
c>I~jalwóW jest skłonność do omdleń. Najczęściej omcllmi;~ tu n;Wępują w stanach
silnych emocji, ale tak\e po długotrwalym nic=rr~c�Irmmym staniu (nabo\eństwo,
warty honorowe, imprciy vkt,lm~ itl~.). Z badań rentgenowskich klatki piersiowej
wiadomm, iu ~ur~w w owym rozwoju morfotycznym nie nadą\a jakby za rur.wymn
~:~Icy~ ciała. W pewnym okresie rentgenolodzy określajy scrcw j;~km nnilc, o
kształcie "kroplowatym". Kojarzenie tych dwu r.jnwisk konfiguracji i wymiaru
serca oraz omdleń-nasuwa mylny wni~~sck ~~ tym, \e serce w okresie dojrzewania
jest niewydolne. M;i m sw;~ n;m,wę tizjologiczną: serce młodzieńcze. Otó\ trzeba
wyj;W niu, i.c omdlenia są wynikiem zaburzeń obwodowych, dysfunkcji nkl;uiu
wegetatywnego, i nie mają nic wspólnego z sercem. Scrm~ mlmlzicńcze to zjawisko
fizjologiczne - jest w pełni wydolne. 'I'akiu wfnśnic powinno być. Oczywiście i
dalszy tok rozumowania opartego na błędnych przesłankach jest niewłaściwy i
szkodliwy. Bo .jcieli serce jest "słabe" (takiego pojęcia w fizjologii nie ma!),
to trrclri je oszczędzać. I w ślad za tym idą zwolnienia z zajęć wf,
osrcz4dzający tryb \ycia itp. To powa\ny 88
błąd. Skuteczna metoda w zaburzeniach wegetatywnych polega na zaaplikowaniu
du\ej ilości ruchu, na hartowaniu na świe\ym powietrzu, na aktywnym trybie
\ycia. Inna sprawa, \e wydolność układu krą\enia w okresie dojrzewania jest
ograniczona. Przecią\enie pracą, zwłaszcza bezmyślnym treningiem aplikowanym
przez trenerów, mo\e prowadzić do obni\enia wydolności układu krą\enia, do
roztrzeni serca (rozszerzenie, rozciągnięcie mięśnia sercowego), a w
konsekwencji do czynnościowej wady - niedomykalności zastawek; przy dalszym
aplikowaniu przecią\enia rzeczywiście mo\e nastąpić trwałe uszkodzenie serca.
Chłopcy w okresie dojrzewania chętnie trenują. Oni bardzo chcą mieć wynik w
sporcie - są zawzięci, uparci, silnie zmotywowani. Taką sytuację mogą
wykorzystywać trenerzy i, niestety, to robią. Sam widziałem "trening" młodych
trampkarzy polegający na długotrwałym biegu na wytrzymałość. Chłopcy słaniali
się z wysiłku, ale biegli. Taki trening jest zbrodniczy. Oczywiście mo\e okazać
się skuteczny dla jakiegoś procentu "koni wyścigowych", którzy go zniosą nawet
bez szkody i osiągną wybitne wyniki sportowe. Ale rutynowe, masowe stosowanie
tego typu "zaprawy" jest niedopuszczalne. Młodzie\ w okresie c1c>jrxcwania nu~ic
uprawiać sport, powinna trenować, clmćby zc wzgl4duw wychowawczych, dl
"skanalizowania" potrzeby walki, dla prciby siebie itp. Wysilki mogą być nawet
znaczne, ale muszą być dawkowane. Obcią\enia trzeba przerywać odpoczynkiem.
Najlepiej spontanicznym, regulowanym przez samego zawodnika. Je\eli patrzymy na
chlopców grających w piłkę no\ną, ręczną czy koszykówkę, to zauwa\my, \e znaczne
wysiłki są krótkotrwałe i spontanicznie przerywane. Zawodnik po prostu przez
chwilę stoi. Potem włącza się znów do gry. I to jest dobre. Treningi oparte na
biegach długich, "małe" Wyścigi Pokoju powinny być po prostu zabronione. Dla
zdrowia większości chłopców są po prostu szkodliwe. Na koniec rozwa\ań na temat
"kondycji" młodzie\y dojrzewającej warto wspomnieć o jej ogromnym apetycie. Bywa
tak, \e chłopak (rzadziej dziewczyna) zjada po prostu nieprawdopodobne ilości
pokarmów. Nie wykazuje przy tym zbytniej wybredności. Jest to zrozumiałe, je\eli
uprzytomnimy sobie, jaki wysiłek musi pokonać ustrój gwałtownie się rozwijający.
Powstaje problem w \ywieniu 89
zbiorowym - na obozach, a przede wszystkim w internatach. Niektórzy chłopcy
wymagają po prostu kilku porcji jedzenia i, otrzymując tylko ogólnie ustalone
racje, p~ ł~rostu głodują. O tym warto pamiętać. Problemy współczesnego
dojrzewanis~
Dojrzewanie jest biologiczną fazą łmxcctuuizenia z etapu rozwoju dziecka na etap
człowieka dorosłc~!u. I'rzcmiany biologiczne stają się podło\em umo\liwiającym
osi:~~;nic~uic dojrzałości - stwarzają warunki do realizacji oczekiwań innych
mhywateli. U ludów pierwotnych jest to naturnlne~ i Imikonfliktowe przechodzenie
w świat dorosłych-z ich ohc~wiar.k:m~i i ich prawami. Wią\e się to z mo\liwością
pełnienia seksu:~lavuli mol dorosłych, ale przecie\ daleko poza te mo\liwości
wyhic~:~. W warunkach naszej cywilizacji r.:y~:~clnicnic dojrzewania stało się
bardzo skomplikowane i zło\c~nu. N:~st;~pilc~ coś, co mo\emy nazwać
rozszczepieniem procesu dojrr.uw:mi:ma rci\ne komponenty, przy czym ich
osiąganie jest znacznie rs~r.ui:~gni4tc w czasie. Chłopcy jako pierwszą osiągają
dyjrrnln~t seksualną - zdolność prze\ywania orgazmu, ale i odczuw:mic silnuga
popędu. Napięcie seksualne jest w pierwszym okresie clyrz;rlc~sc�i wyjątkowo
du\e. Dojrzałość biologiczna to chyh:r kmniuc rmr.woju fizycznego, to
osiągnięcie pułapu rozwoju. Wyda,p� pic;, ic� mai.cmy za taką dojrzałość uznać
zakończenie procesu wrr:~stani:r. Nic ,jest to proste, ale gdybyśmy przyjęli
taką cezurę, to clrlywy prr.~�~~i4lnie przestają rosnąć około 18. roku \ycia.
Myślę jednak, i.u f:~kt xakuńcrenia wzrastania jest mało znaczący. Wa\niejsze
hyłc,hy nst;~lmniu wieku prokreacji. Tu, niestety, nie mamy \adnych infornmyji.
Niu wic my, kiedy ju\ płyn nasienny zawiera plemniki. Nic wiemy, kiecly tc
plemniki są zdolne do zapładniania, poniewa\ płyn n:raimnny ni~;ety nic był
systematycznie badany mikroskopowo. PrcShy tnkiul~ Irunń skończyłyby się zapewne
dla badacza - "ze wzgł4ci
kiedy chiopcy miygają dojrzałość biologiczną, i mo\emy tylko przypuszczać, ic w
niewiele lat po pojawieniu się wytrysków nasienia i odczucia orgazmu. Je\eli
dojrzałość seksualny określimy przeciętnie na wiek ok. 14 -15 lat, a dojrzałość
biologiczną na niewiele pózniej, to powsta je pytanie, czy takiego nastolatka
mo\na uznać za dojrzałego psychiCznie. Otó\ na pewno nie. Bardzo trudno określić
wiek dojrzałości psychicznej. Jest to na pewno cecha indywidualna. Nie bardzo
zreszt~ wiadomo, jak "zmierzyć" ową dojrzałość. Myślę, \e mo\emy się ~u posłu\yć
pewnym wybiegiem taktycznym: je\eli ustawodawca uz~ał, \e obywatel 18-letni jest
prawnie pełnoletni (czy naprawdę,tym za chwilę), to mo\emy przyjąć, \e taki akt
prawny jest wyniiem głębokich studiów, ekspertyz uczonych, kompetentnych
dorad~ów i rozwagi ustawodawcy (czy tak jest naprawdę, to ju\ inna spra va).
Zatem pojawia się kolejny komponent dojrzałości-dojrzałość lsychiczna, którą [ Pobierz całość w formacie PDF ]

zanotowane.pl

doc.pisz.pl

pdf.pisz.pl

angamoss.xlx.pl